နှစ်ပေါင်း ၅၀ ကျော်အုပ်ချုပ်လာတဲ့ နယ်မြေတွေကို လက်လွှတ်လာရတဲ့ နယ်ခြားစောင့်တပ်ဟာ ပြည်သူ့စစ်တပ်သားသစ်စုဆောင်းတာတွေ အပူတပြင်းလုပ်ဆောင်နေပါတယ်။
၂၀၂၄ ခုနှစ် မေလကနေ စတင်လာတဲ့ ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ် KIA ရဲ့စစ်ဆင်ရေး ၃ လအကြာ ဇွန်လမှာတော့ ကချင်အထူးဒေသ ၁ နယ်မြေဘက်ထိုးစစ်ဆင်လာခဲ့ပြီး နယ်ခြားစောင့်တပ်ထိန်းချုပ်မှုအောက်ရှိ မြို့ ၃ မြို့ကို သိမ်းပိုက်ထားပြီဖြစ်ပါတယ်။
ဇွန်လ ၁၁ ရက်နေ့ ဝိုင်းမော်– ကံပိုင်တည်လမ်းမပေါ် ၁၀၀၃ တပ်ရင်းရှိရာ စင်ကြိုင်ရွာအနီး ဆဒုံးမြို့ KIA ပူးပေါင်းတပ် သိမ်းပိုက်လိုက်ပြီဖြစ်ပါတယ်။
ဆဒုံးမြို့ကိုသိမ်းလိုက်တဲ့နောက် ဩဂုတ်လ ၅ ရက်နေ့ဝန်းကျင်စ နယ်ခြားစောင့်တပ်လက်အောက်ခံ ဦးဘောမ်လန်းဦးဆောင်တဲ့ ပြည်သူ့စစ်တပ်ဖွဲ့တွေဟာ မြစ်ကြီးနား– ချီဖွေ– ပန်ဝါ လမ်းသွားလမ်းလာ လူငယ်တွေအပြင် သတ္တုတူးဖော်တဲ့လုပ်ငန်းခွင်ထဲထိ လိုက်လံဖမ်းဆီးနေတယ်လို့ ချီဖွေဒေသခံတွေ ပြောပါတယ်။
ဦးဘောမ်လန်းပြည်သူ့စစ်အဖွဲ့တွေဟာ တပ်သားစတင်စုဆောင်းလာချိန် ချီဖွေ၊ပန်ဝါဒေသကို ကာကွယ်ဖို့ဆိုတဲ့ ခေါင်းစဉ်အောက် ဒေသခံတွေကိုအဓိက တပ်သားစုဆောင်းခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။
ဒါပေမယ့် ကချင်အထူးဒေသ ၁ နယ်မြေတွင်း နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲပိုပြင်းထန်လာလေ တပ်သားစုဆောင်းမှုဟာ အရှိန်ဆက်မြင့်တက်လာပြီး လူမျိုးဘာသာမရွေး လူငယ်၊လူလတ်ပိုင်းတွေကို သတ္တုလုပ်ငန်းခွင်ထဲထိ ဖမ်းဆီးတာအပြင် ပန်ဝါမြို့တွင်း၊စားသောက်ဆိုင်၊တည်းခိုခန်းအထိ ဖမ်းဆီးမှုပိုဆိုးလာတယ်လို့ ပန်ဝါမြို့ခံ ပြည်သူတွေပြောပါတယ်။
“အစပိုင်းက ချီဖွေမှတ်ပုံတင်၊ပန်ဝါမှတ်ပုံတင်ကိုင်တဲ့သူတွေဘဲ ဖမ်းတယ်။ ဒါပေမယ့် ခုနောက်ပိုင်းက လူမျိုမရွေးဘူးအားလုံးဖမ်းတယ်။ အလုပ်သမားကဒ်လျှောက်မယ့်သူတွေကိုလည်း ကဒ်ကမလုပ်ပေးဘဲ လူကခေါ်သွားတယ်။ ခုပန်ဝါမှာ တွေ့ရာဆွဲသလိုဖြစ်နေတယ်”လို့ ဒေသခံအမျိုးသမီးတစ်ဦး ပြောပါတယ်။
ဩဂုတ်လအတွင်း ဖမ်းဆီးရမိထားတဲ့ တပ်သားသစ်တွေကို ချီဖွေ–မြစ်ကြီးနားလိုင်းကားနဲ့ မြောက်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ်ဘက် စစ်သင်တန်းတွေပို့ဆောင်နေပေမယ့် စက်တင်ဘာလ ၂၉ ရက် ချီဖွေမြို့၊ ၃၀ ရက်နေ့ ဆော့လော်မြို့ကိုထပ်ပြီး လက်လွှတ်လိုက်ရတဲ့နောက် ပြည်သူ့စစ်တပ်တွေဟာ အင်အားပိုချိနှဲ့လာပြီး ဖမ်းဆီးရမိသူတွေကို စစ်သင်တန်းမပို့နိုင်တော့ဘဲ ရှေ့တန်းကို တန်းပို့နေတယ်လို့ ပန်ဝါဒေသခံတွေပြောပါတယ်။
“ဖမ်းပြီးတာနဲ့စစ်သင်တန်းလည်းမပေးဘူးလေ တစ်ခါတည်းတန်းပို့တာ မနေ့ညလည်း မြို့ပေါ်အဆောင်တစ်ခုမှာ ၁၀ယောက်ကျော်ဖမ်းသွားတယ်။ တစ်ချို့နေရာတွေလည်း ဖမ်းမှာဘဲ ကျနော်သိတာက မနေ့က ၁၀ ယောက်ကျော်ဖမ်းခံသွားရတယ်။ ခုပြည်သူ့စစ်တွေက ဘာလုပ်နေလဲဆိုရင် ကလေးတွေကို စစ်သင်တန်းလည်း မပေးဘဲတစ်ခါတည်းရှေ့တန်းပို့နေတာ”လို့ပြောပါတယ်။
ဒါကတော့ အောက်တိုဘာလ ၁၄ ရက်ည ပန်ဝါမြို့ပေါ် ဧည့်စာရင်းစစ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းပြချက်နဲ့ ပန်ဝါမြို့တွင်းအဆောင်ဌားပြီးနေထိုင်တဲ့ သတ္တုလုပ်ငန်းခွင်က လူငယ်တွေ အဆောင်ပြန်လာချိန် အစုလိုက်အပြုံလိုက်ဖမ်းဆီးသွားတာလို့ ဒေသခံတစ်ဥိီး ပြောပါတယ်။
လတ်တလော ချီဖွေမြို့နဲ့ မိုင် ၃၀ ဝန်းကျင်မှာရှိတဲ့ ပန်ဝါမြို့စောင့်တပ် ၁၀၀၂ တပ်ရင်းကိုလည်း KIA ပူးပေါင်းတပ်က အောက်တိုဘာလ ၁၅ ရက်နေ့ ဒီနေ့ နေ့လည် ၁၂ နာရီဝန်းကျင် အပြီးသတ်သိမ်းလိုက်နိုင်ပြီဖြစ်ပါတယ်။
ဦးဇခုန်တိန့်ယိန်းဦးဆောင်တဲ့ နယ်ခြားစောင့်တပ်အောက် တပ်ရင်းဌာနချုပ်တွေဟာ ချီဖွေမြို့နဲ့ဖီမော်မြို့အကြား နဇွန်ဘုတ်ကျေးရွာမှာ ၁၀၀၁ တပ်ရင်း၊ ဝိုင်းမော်–ကံပိုက်တည်သွားလမ်းမကြီး စင်ကြိုင်ရွာ ၁၀၀၃ တပ်ရင်း နဲ့ ပန်ဝါမြို့အနီးဆုံး နေရာဟာ ၁၀၀၂ တပ်ရင်းဌာနချုပ်တွေဖြစ်ပါတယ်။
စစ်တပ်အာဏာသိမ်းထားတဲ့ ၄ နှစ်တာကာလအတွင်း စစ်အာဏာရှင်ကို အမြစ်ပြုတ်တိုက်ခိုက်ချေမှုန်းရာမှာ မိမိလူမျိုးအချင်းချင်း စည်းလုံးမှုကို ပျက်ပြားပြီး သွေးထွက်သံယိုဖြစ်မယ့် တိုက်ပွဲဖော်ဆောင်မှုတွေကို အတတ်နိုင်ဆုံးရှောင်ရှားတဲ့ နည်းလမ်းဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ ဩဂုတ်လ ၁၀ ရက်နေ့ ကျရောက်တဲ့ ကချင်အာဇာနည်နေ့ KIO ဥက္ကဌရဲ့ မိန့်ခွန်းမှာ ပြောဆိုထားပါတယ်။
ဒါကြောင့် ကချင်အထူးဒေသ ၁ နယ်ခြားစောင့်တပ်နဲ့ KIA တပ်တို့ဟာ တိုက်ပွဲမပြင်းထန်သေးခင် နှစ်ဖက်တပ်တို့အကြား ညှိနှိုင်းတာတွေရှိခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံတွေအကြားသတင်းတွေထွက်ပေါ်ခဲ့ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် ပြေလည်မှုမရရှိတဲ့အပြင် နယ်ခြားစောင့်တပ်ဘက်က စစ်မိန့်ထုတ်ပြန်လိုက်တာကြောင့် ခုလိုတိုက်ပွဲပြင်းထန်လာတာလို့ ပန်ဝါဒေသခံပြည်သူတွေပြောပါတယ်။
၁၉၆၅ ဝန်းကျင် ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် KIA မှာ တပ်မှူးနေရာထမ်းဆောင်ခဲ့တဲ့ လချိဒ်မျိုးနွယ်စုဝင် ဦးဇခုန်တိန့်ယိန်းက ၁၉၆၈ ခုနှစ်မှာ KIA သဘောထားချင်းမတိုက်ဆိုင်တော့တဲ့အတွက် ကွန်မြူနစ်ဝါဒကို လက်ခံကျင့်သုံးပြီး ကချင်အရှေ့မြောက်ဒေသ တရုတ်နယ်စပ် ပန်ဝါမြို့ကိုထူထောင်ပြီး အထူးဒေသ – ၁ နယ်မြေသတ်မှတ်ကာ ချီဖွေ၊ ဆော့လော် နဲ့ ဝိုင်းမော်၊ ဆဒုံးဒေသတွေမှာလှုပ်ရှားခဲ့ရာကနေ ၂၀၀၉ မှာ ကချင်ဒီမိုကရေစီသစ်တပ်မတော် NDA-K ကနေ နယ်ခြားစောင့်တပ်အဖြစ် ပြောင်းလဲရပ်တည်လိုက်ပါတယ်။
နယ်ခြားစောင့်တပ်အဖွဲ့အဖြစ် အသွင်ပြောင်းလိုက်ပြီးနောက် ၂ နှစ်အကြာ ၂၀၁၁ ခုနှစ် စစ်တပ်နဲ့ ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်အကြား တစ်ကျော့ပြန်တိုက်ပွဲဖြစ်လာချိန်မှာတော့ စစ်တပ်လက်အောက်ခံ နယ်ခြားစောင့်တပ်အဖြစ်ရောက်ရှိသွားတဲ့ ဦးဇခုန်တိန့်ယိန်း နဲ့ KIA တို့ရဲ့ဆက်ဆံရေးဟာ အရင်ထက် မကောင်းနိုင်တော့ပဲ နှစ်ဖက်တပ်ကြား ရံဖန်ရံခါတင်းမာမှုတွေ စတင်လာပြီး ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ပိုပြီးဆိုးရွားလာပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ် ပြီးခဲ့တဲ့ ဇွန်လ ၇ ရက်နေ့ ရက်စွဲဖြင့် နယ်ခြားစောင့်တပ်ဘက် စစ်မိန့်ထုတ်ပြန်လာပါတယ်။
အဲဒီစစ်မိန့်ထုတ်ပြန်လိုက်ပြီးနောက် တစ်လအကြာ ဩဂုတ်လမှာ KIA ပူးပေါင်းတပ်က ဆဒုံးမြို့ကို သိမ်းလိုက်ပြီး စက်တင်ဘာလကုန်ပိုင်း ချီဖွေနဲ့ဆော့လော်ကိုထပ်သိမ်းထားပြီး လက်ရှိ KIA ပူးပေါင်းတပ်ရဲ့ စစ်ဆင်ရေးဟာ ကချင်အထူးဒေသ ၁ ဌာနချုပ်ရှိ ပန်ဝါမြို့ဦးတည်နေပြီး လက်တစ်ကမ်းအလိုမှာရောက်ရှိနေပြီဖြစ်ပါတယ်။
By – Zami