မြေယာနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်
-
Sep- 2024 -4 September
KIO ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ မြစ်ဆုံအထက် အင်ဂျန်းယန်ဒေသမှာ ရွှေအလွန်အကျွံတူးဖော်လာ
ကချင်လွတ်လပ်ရေးအဖွဲ့ KIO ထိန်းချူပ်လိုက်တဲ့ မြစ်ဆုံအထက် အင်ဂျန်းယန်ဒေသမှာ လုပ်ငန်းရှင်အမြောက်အများဝင်လာပြီး ရွှေတူးဖော်မှုအလွန်အကျွံလုပ်လာနေတယ်လို့ ဒေသခံတွေ ပြောပါတယ်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ စစ်ကောင်စီထွက်သွားပြီးနောက် အင်ဂျန်းယန်ဒေသအလုံးစုံကို KIA ထိန်းချူပ်လိုက်တဲ့ ၉ လအတွင်း အင်ဂျန်ယန်မြို့တွင်းထိ ရွှေတူးတာတွေလုပ်နေကြတယ်လို့ ဒေသခံတွေပြောပါတယ်။ “ရွှေတူးဖော်မှုပိုများလာတယ် အစက အင်ဂျန်းယန်တဝိုက် စစ်တပ်ရှိတဲ့ဘက်တွေမှာ အဲလိုရွှေတူးဖော်တာတွေ သိပ်မရှိဘူး။ဒါပေမဲ့ အခုတော့ အားလုံးမှာရွှေတူးဖော်လိုက်ပြီ။ စစ်ကောင်စီတွေ ထွက်သွားပြီးတဲ့နောက် ရွှေတူးဖော်တာတွေ အရမ်းများလာတယ်။ အစကတော့ မြို့နဲ့ရွာနဲ့ နီးတဲ့နေရာတွေမှာမတူးဘူးဟုတ်တယ်။ ဒါပေမဲ့ အခုတော့ ရွာတွေနဲ့နီးနီးကပ်ကပ် ရွှေတူးဖော်တာတွေ အလွန်အကျွံလုပ်နေတယ်။” လို့ အင်ဂျန်းယန်ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ လက်ရှိ အင်ဂျန်းယန်ဒေသမှာ ရွှေတူးဖော်နေတဲ့ လုပ်ငန်းရှင်တွေထဲမှာ ဒေသခံတွေမဟုတ်ပဲ အပြင်ကနေဝင်လာတဲ့ လုပ်ငန်းရှင်တွေများတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ ဒီနှစ်ဆန်းပိုင်းကစပြီး အင်ဂျန်းယန်မြို့နဲ့ ကျေးရွာတွေထဲထိ ရွှေတူးဖော်တာတွေ အလွန်အကျွံလုပ်လာတာတွေ့ရပြီး ဝင်လာတဲ့ စက်ယန္တရားအရေအတွက် အတိအကျတော့မသိရဘူးလို့ ဒေသခံတွေပြောပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၃ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလမှာ KIA တပ်ဟာ ၁ ၊ တြိဂံနယ်မြေလို့ တင်စားခေါ်ဝေါ်တဲ့ မြစ်ဆုံအထက် အင်ဂျန်းယန်မြို့နယ်က စစ်တပ်၊ ရဲ နှင့် အရပ်ဘက်အုပ်ချုပ်ရေး ဝန်ထမ်းအားလုံး စွန့်ခွာသွားကြတာဖြစ်ပါတယ်။ စစ်တပ်ထွက်သွားပြီးတဲ့နောက် အင်ဂျန်းယန်ဒေသအလုံးစုံကို ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် KIA ဘက်က ထိန်းချူပ်လိုက်ပြီး အုပ်ချူပ်ရေးယန္တရားတွေ လည်ပတ်နေတာဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိ ရွှေတူးဖော်နေတဲ့နေရာတွေဟာ အရင်စစ်တပ်နဲ့ ဌာနဆိုင်ရာရုံးတွေတည်ရှိတဲ့ နေရာတဝိုက်နဲ့ မြို့၊ ရွာနယ်နိမိတ်တွေထဲအထိ KIO ရဲ့ခွင့်ပြုချက်နဲ့ လုပ်ငန်းရှင်တွေဝင်လာပြီး စက်ယန္တရားကြီးတွေနဲ့ ရွှေအလွန်အကျွံတူးနေတယ်လို့ ဒေသခံတွေပြောပါတယ်။ “ဒေသခံတွေတချို့ကတော့ ဘာမှစိုးရိမ်မှုမရှိပဲ ကိုယ့်ခြံ၊မြေတွေကို ရောင်းလိုက်တာတွေလည်းရှိတယ်။ ဒါပေမဲ့ တချို့ကတော့ စိုးရိမ်ကြတာပေါ့ နောက်နောင်ဘယ်မှာမှ လုပ်ကိုင်စားသောက်လို့မရတော့ရင် ဘယ်လိုနေကြမလဲပေါ့။ ဒီလို အလွန်အကျွံရွှေတူးဖော်တာကြောင့် ဒီနှစ်က အဆိုးဆုံးရေကြီးရေလျှံတာလည်း ကြုံခဲ့ရပြီ။ ဖြစ်နိုင်ရင် KIO အစိုးရအနေနဲ့ သူတို့ချမှတ်ထားတဲ့စည်းမျဉ်းအတိုင်း ဒေသခံတွေသဘောမတူတဲ့နေရာတွေမှာ သယံဇာတတူးဖော်တာတွေမပြုလုပ်တာအကောင်းဆုံးပဲ။အခုက KIO ကစည်းမျဉ်းတော့ချထားတာတွေရှိပေမဲ့ သူတို့ကိုယ်တိုင်လိုက်နာတာမျိုးမရှိဘူး။” ဟု အင်ဂျန်းယန်ဒေသခံကပြောပါတယ်။ အင်ဂျန်းယန်ဒေသက ဒေသခံပြည်သူတွေဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၈ ခုနှစ်တုန်းက စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ ကချင်လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော် KIA ကြားတိုက်ပွဲကြောင့် မြစ်ကြီးနားမြို့ဘက်ကို ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေကြတာ လက်ရှိချိန်ထိ စစ်ရှောင်စခန်းတွေမှာရှိနေပါတယ်။ အင်ဂျန်းယန်ဒေသမှာ စစ်ကောင်စီတွေမရှိတော့ပေမယ့် ဒေသခံပြည်သူတွေဟာ နှစ်ကာလကြာ စွန့်ပစ်ချန်လပ်ခဲ့ရတဲ့ ကျေးရွာနေအိမ်တွေကို ပြန်လည်ထူထောင်နိုင်ခြင်းမရှိသေးတာကြောင့် လက်ရှိချိန် အားလုံးနေရပ်ပြန်နိုင်ခြင်းမရှိသေးဘဲ ရံဖန်ရံခါ တောင်ယာ၊အခင်းသွားကြည့်ဖို့ အသွားအပြန်လုပ်နေသူတော့ ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။ ကချင်မှာ အာဏာသိမ်းပြီး နောက်ပိုင်း စက်ယန္တရားတွေအပါအဝင် ရွှေတူးဖော်တာတွေကို မြစ်ဆုံအထက်အောက် အင်ဂျန်းယန်၊ ဆွမ်ပရာဘွမ်၊ ပူတာအို၊မလိခမြစ်ရိုးတစ်လျှောက် စက်ယန္တရားကြီးတွေနဲ့ တူးနေတာ၊ ရေငုတ်ကျင်းတူးတာ၊ ကုန်းပေါ်မှာတူးတာ၊ မြစ်ကမ်းနံဘေး အဆက်မပြတ်တူးဖော်မှု ပိုပြီးဆိုးရွားလာနေတဲ့အတွက် ဒေသခံတွေက ကန့်ကွက်နေကြပေမယ့် စစ်တပ်နဲ့လက်နက်ကိုင်အပေါင်းအပါ၊ ခရိုနီတွေဟာ ရွှေတူးဖော်မှုကို ရပ်တန့်သွားခြင်းမရှိဘဲ ဆက်တူးဖော်နေကြတာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီထဲမှာ အဆိုးရွားဆုံးကတော့ KIO ထိန်းချူပ်ထားတဲ့ မြစ်ဆုံအထက်ဧရာ၀တီဖြစ်ကြောင်းတစ်လျှောက်နဲ့ မေခမြစ်ဝှမ်းတစ်လျှောက်အပါအဝင် လက်ရှိ တြိဂံနယ်မြေ အင်ဂျန်းယန်ဒေသတွေမှာ ရွှေအလွန်အကျွံတူးဖော်တာတွေ၊ သစ်ထုတ်လုပ်တာတွေ ဆိုးဆိုးရွားရွားလုပ်နေတာဖြစ်ပါတယ်။ အင်ဂျန်းယန်မြို့မှာ တိုက်ပွဲမဖြစ်ခင် ၂၀၁၈ ရှေ့ကာလတုန်းက အိမ်ခြေ ၁၀၀ ကျော်ရှိခဲ့ပါတယ်။ By – ဂျာဘောက်ရာ
Read More » -
Aug- 2024 -27 August
မံစီမြို့နယ် ကိုင်းထိပ်ဒေသမှာ KIO မြေရှားတူးဖို့ပြင်ဆင်နေ
မြေရှားသတ္တုတူးဖော်ဖို့ ပြင်ဆင်နေတဲ့နေရာဟာ မန်ဝိန်းကြီးနဲ့ ၂၁ မိုင်အကွာ အင်ဘာပါဒေသနဲ့ တစ်ဆက်တည်းရှိပြီး KIA တပ်မဟာ ၁၁ နယ်မြေထဲရှိတာဖြစ်ပါတယ်။
Read More » -
Jul- 2024 -15 July
ရေဘေးသင့်ခဲ့တဲ့ မလိယန်ကျေးရွာမှာ လူနေအိမ် ၅၀ကျော်ပျက်စီး
ကချင်ပြည်နယ် ဝိုင်းမော်မြို့နယ် မြစ်ဆုံဒေသဖြစ်တဲ့ မလိယန်ကျေးရွာမှာ ရေကြီးရေလျှံမှုကြောင့် လူနေအိမ် ၅၀ကျော်ပျက်စီးသွားခဲ့တယ်လို့ မလိယန်ကျေးရွာဒေသခံတွေဆီကနေ သိရပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင်လ ၂ ရက် မြစ်ကြီးနားမြို့၊ဝိုင်းမော်မြို့နယ်တွေမှာ ဧရာဝတီမြစ်ရေ စံချိန်တင်မြင့်တက်ခဲ့တာကြောင့် ပြည်သူတွေရေဘေးသင့်ခဲ့ပြီး မြစ်ကမ်းနံဘေးမှာရှိတဲ့ မလိယန်ကျေးရွာဟာလည်း ရွာရဲ့…
Read More » -
8 July
ဖားကန့်မှာ ကျောက်စိမ်းလုပ်ကွက်ဟောင်း ရေလောင်ကန် ၂ ခုပေါက်လုနီးပါးဖြစ်နေပြီး လုံးခင်းကျေးရွာတစ်ခုလုံးစိုးရိမ်ရတဲ့ အခြေအနေရှိနေ
“မဇွပ်ယန်နဲ့ ကုဋေမှော်ကြားက ရေလောင်ကန်ပေါက်ထွက်လာမှာစိုးရိမ်တဲ့အတွက် ပြီးခဲ့တဲ့ တစ်ရက်နေ့မှာက ဘက်ဟိုးတွေနဲ့ ရေယိုစိမ့်လာတဲ့ နေရာတွေကို ဖာထည်နေကြတယ်။ နေ့တိုင်းလိုလို ဒီလိုသာ မိုးရွာနေရင် ရေက မြင့်တက်လေလေဘဲ။ ဒါကြောင့် အားလုံးက အခုအရမ်းစိုးရိမ်နေကြတယ်။ ပြီးရင် ဆန်ခါမှာရှိတဲ့ တောက်ပကြယ် လုပ်ကွက်ဟောင်းနေရာမှာလည်း ဒီရက်ပိုင်းရေတအားကြီးလို့ ဥရုချောင်းကရေတွေ ဝင်လို့ အဲ့ဒီရေကန်လည်း ပြည့်လျှံနေတာ။ အဲဒီဘက်မှာလည်း ပြည်သူတွေက စိုးရိမ်နေကြတယ်”လို့ပြောပါတယ်။
Read More » -
Jun- 2024 -21 June
ပန်ဝါမြို့ မြေရှားသတ္တုတွင်းလုပ်ကွက် မြေပြိုမှုမှာ အလောင်း ၁၇ လောင်းတွေ့ရှိ
ပန်ဝါမြို့ ကချင်အထူးဒေသ (၁) ဥက္ကဌ ဦးဇခုန်တိန့်ယိန်း သားအဖတို့ရဲ့ မြေရှားသတ္တုတွင်းမြေပြိုမှုမှာ ပါသွားတဲ့ ကုမ္မဏီလုပ်သား ၁၇ ဦးရဲ့ လောင်းတွေ့ရှိထားပြီလို့ ပန်ဝါဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ ဇွန်လ ၁၉ ရက် ည ၁၂ နာရီဝန်းကျင်မြေပြိုကျခဲ့တဲ့ မြေရှားသတ္တုတွင်းမှာ ရှာဖွေရေးဆက်တိုက်လုပ်နေပြီး ဒီကနေ့ နေ့လည် ၁၂ နာရီအထိ အမျိုးသမီးတစ်ဦးအပါအဝင် လုပ်သား ၁၇ ဦးရဲ့ အလောင်းရှာဖွေတွေ့ရှိထားပြီဖြစ်တယ်လို့ ဒေသခံအမျိုးသားတစ်ဦးက KNG ကို ခုလိုပြောပါတယ်။ “အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ပါတယ် နာမည်က ဝါဝါအောင်ဆိုလား နေရပ်ကတော့အတိအကျမသိဘူး။ ကျန်တာကတော့ ယောင်္ကျားတွေဘဲ အညာဘက်က အလုပ်လာလုပ်တဲ့ ဗမာတိုင်းရင်သားတွေနဲ့ ကချင်ပြည်နယ်နမ္မတီးဘက်ကသူတွေ ပါတယ်လို့ ပြောတယ် ခုရှာတွေ့ထားတဲ့ထဲမှာ”လို့ ပြောပါတယ်။ လက်ရှိ သေဆုံးသူတွေရဲ့ ရုပ်အလောင်းတွေ့ရှိထားတဲ့ထဲမှာ ဝါဝါအောင်ဆိုသူ အမျိုးသမီးရဲ့ ရုပ်အလောင်းလည်းပါရှိပြီး အမျိုးသားဖြစ်သူက ဇွန်လ ၂၀ ရက်နေ့မှာ အရှင်လွတ်မြောက်လာခဲ့ပြီးတော့ လက်ရှိ…
Read More » -
20 June
နှစ်ပေါင်း ၅၀ ဝန်းကျင်ရှိလာပြီဖြစ်တဲ့ မဇွပ်ယန်(Mazup Yang) ရွာကို ကျောက်စိမ်းတူးဖော်ဖို့ စီမံကိန်းလုပ်ဆောင်လာ
“မဇွပ်ယန်ရွာကို ကျောက်စိမ်းတူးဖော်လိုက်မယ်တဲ့။ အဲ့ကြောင့် ဒီနှစ်ကနေ အိမ်ခြံဝင်းဝယ်ယူတာတွေရှိလာတယ်။ အခုတူးဖော်မယ့်ထဲမှာ ကျောင်းနေရာတွေလည်းအကုန်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီနယ်မြေမှာရှိတဲ့ KIO တွေက အထက်ကနေ ညွန်ကြားချက်မရှိဘဲနဲ့ ကုမ္ပဏီတွေနဲ့ ပူးပေါင်းပြီး တူးဖော်ဖို့ ပြင်ဆင်နေကြပြီ။ အဲလိုအခြေအနေတွေတော့ဖြစ်လာတယ်။ သူတိုရဲ့ အာဏာပါဝါတွေသုံးပြီ လုပ်လာမယ့်ပုံစံတွေလည်းတွေ့နေရတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒေသခံတွေက ကန့်ကွက်တာများပါတယ်”လို့ပြောပါတယ်။
Read More » -
Apr- 2024 -22 April
သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ထိန်းသိမ်းဖို့ ပြည်သူတစ်ဦးချင်းမှာတာဝန်ရှိတယ်လို့ သဘာဝပတ်ဝန်း ကျင်အရေးလှုပ်ရှားသူတွေဆို
“အရင်တုန်းကတည်းကလည်း ရှိခဲ့တယ်၊ ဒါပေမဲ့ ဒီအာဏာသိမ်းပြီးနောက်မှာ ပိုတွေ့လာရတာပေါ့၊ ပြောရမယ်ဆိုရင် မြစ်ဆုံအထက်ဘက်တွေမှာဆိုရင် ရွေတူးဖော်တာတွေ ပိုလုပ်လာကြတယ်၊ မြစ်ရေတွေဆိုရင်လည်း ပိုညစ်လာတယ်၊ မြေရှားတူးတဲ့အတွက်ကြောင့်လည်း မြေဆီလွှာတွေ ခြောက်သွေ့ပျက်စီးလာရတယ်၊ ပလက်စတစ်တွေ အသုံးများလာတယ်၊ စနစ်တကျမလုပ်ကိုင်တော့ ထိခိုက်မှုတွေအများကြီးရှိလာတယ်”လို့ ပြောပါတယ်။
Read More » -
22 April
စိန်လုံတောင် (Sinlum Bum) တစ်ကြော ဒေသခံတွေ ပိုင်ဆိုင်တဲ့စိုက်ပျိုးမြေမှာ မြေရှားမတူးဖို့ ကန့်ကွက်
ဗန်းမော်ခရိုင် မိုးမောက်မြို့ နဲ့ လွယ်ဂျယ်မြို့ကြား စိန်လုံတောင်တစ်ကြော ဒေသခံတွေပိုင်ဆိုင်တဲ့စိုက်ပျိုးမြေမှာ မြေသတ္တုတူးဖော်မည့် စီမံကိန်းကို ဒေသခံတွေ ဆက်လက် ကန့်ကွက်နေတယ်လို့ သိရပါတယ်။ စိန်လုံတောင်အနီး ဗျဲန်ဝိုင်ကျေးရွာမှာ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့စဉ်ကလည်း ကျေးရွာဒေသခံတွေကို ၎င်းတို့လုပ်ငန်းခွင်ထဲ သွားလာခွင့်ပိတ်ပင်ခဲ့ပြီး KIA ကတော့ မြေရှားသတ္တု ဆက်လက်တူးဖော်ခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံတွေ ပြောပါတယ်။ “ဗျဲန်ဝိုင်မှာ တိုက်ပွဲဖြစ်ပေမဲ့…
Read More » -
18 April
ဒိန်ဆင်းပါ မြေရှားတူးဖော်တဲ့စီမံကိန်းရပ်တန့်တာ တစ်နှစ်ရှိပြီး ဒေသခံများကောင်းမွန်စွာ လုပ်ကိုင်စားသောက်နေရပြီလို့ဆို
ဗန်းမော်ခရိုင် ဒိန်ဆင်းပါဒေသ မြေရှားသတ္တုတူးဖော်ရေး စီမံကိန်းတွေကို KIO အစိုးရက ရပ်တန့်ပေးခဲ့တာ ၁ နှစ်ပြည့်ပြီးနောက် ဒေသခံတွေဟာ အရင်အတိုင်းပြန်လည်လုပ်ကိုင်စားသောက် နေထိုင်ခွင့်ရပြီလို့ပြောပါတယ်။ မံစီမြို့အနီး ဒိန်ဆင်းပါဒေသတစ်လျှောက် မြေရှားသတ္တုတူးဖော်ရေးစီမံကိန်းကို ဒေသခံတွေ အပြင်းအထန် ကန့်ကွက်ခဲ့ပြီးနောက် ကချင်လွတ်လပ်ရေးအဖွဲ့ KIO ဥက္ကဌ ဗိုလ်ချူပ်ကြီးအင်ဘန်လ က ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဧပြီလ…
Read More » -
15 April
ဟူးကောင့်ဒေသမှာ ရွှေမှော်အသစ်တိုးချဲ့တာ၊ စည်းကမ်းမဲ့ရွှေတူးနေတာကို ရပ်တန့်ပေးဖို့ဒေသခံများတောင်းဆို
ကချင်ပြည်နယ် ဟူးကောင့်ဒေသတစ်လျှောက် တနိုင်းလီဒိုလမ်းမပေါ် မှာရှိတဲ့ကျေးရွာတွေမှာ ရွှေအလွန်အကျွံတူး ဖော်မှုတွေကြောင့် ချောင်းရေများပျက်စီးပြီး ဒေသခံပြည်သူတွေရဲ့ ကျွဲ၊ နွားသေဆုံးတာအပြင် လယ်ယာမြေပျက်စီးဆုံးရှုံးတာလည်းကြုံတွေ့နေရတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ် နှစ်ဆန်းပိုင်းကစပြီး မင်းဇေသန့်ပြည်သူ့စစ်တပ်ဖွဲ့နဲ့ ကချင်လွတ်လပ်ရေး တပ်မတော်KIA/KIO ရဲ့ ခွင့်ပြုချက်နဲ့ ရွှေမှော်အသစ်ဖွင့်လှစ်လိုက်တာကြောင့် ရွှေတူးဖော်မှုဟာပိုဆိုးရွာလာပြီး ဒေသခံတွေရဲ့ အိမ်ခြံမြေအနီးနားအထိ တူးဖော်လာနေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ “ကားလမ်းမ ကမ်းပါးတွေအထိ ရွှေတူးဖော်လာတော့…
Read More »
